Bethesda Softworks

Bethesda Softworks to amerykański producent, a także wydawca gier komputerowych. Firma istnieje na rynku już od ponad trzech dekad i ma na swoim koncie wiele nagród. Znamy ją szczególnie z gier fabularnych RPG takich jak seria "The Elder Scrolls" czy "Fallout". Zasłynęła dzięki budowaniu wielkich, bogatych światów i fabuł, które niesamowicie wciągają.

Bethesda – historia

Firma Bethesda powstała w 1986 roku dzięki młodemu amerykańskiemu wynalazcy o nazwisku Christopher Weaver. W trakcie studiów jego pasją była elektronika. Trafił do Massachusetts Institute of Technology, gdzie od strony technicznej zaprojektował uczelniane radio i telewizję. Zauważyła go nawet amerykańska telewizja NBC zatrudniając go do pomocy przy wydawaniu wiadomości.

Jak się jednak później miało okazać, tradycyjne media i rozrywka zwyczajnie go nudziły. Jeszcze w trakcie studiów na MIT Christopher Weaver stworzył na przykład jeden z pierwszych systemów wirtualnej rzeczywistości. Posiadał także talent do biznesu, co pozwoliło mu założyć Videomagic Laboratories, jedną z pierwszych firm VR. W połowie lat 80. jeden z zatrudnionych przez niego inżynierów pokazał mu gry komputerowe i tytuł, nad którym pracował w wolnym czasie.

Miał to być symulator futbolu amerykańskiego. Zdaniem Weavera, gra wyglądała jednak na nudną. Brakowało w niej przede wszystkim realizmu. Postanowił więc, że pomoże swojemu pracownikowi. Po pewnym czasie projekt przerodził się w grę o nazwie Gridiron! na komputery Atari ST i Commodore 64/128. Dzięki pracy ze strony szefa firmy gra miała pierwszy w historii silnik fizyczny. Początkowo szukano dla niej wydawcy, jednak ostatecznie Christopher Weaver zdecydował, że najlepiej będzie opublikować ją samemu.

Tak narodziła się Bethesda Softworks. Początkowo miała nosić nazwę Softworks, jednak ta była zajęta. Weaver dodał więc do niej nazwę miasta w stanie Maryland, z którego pochodził. Gridiron! tymczasem spodobał się zarówno graczom, jak i recenzentom, którzy w prasie opisywali ten tytuł jako rewolucyjny. Dzięki temu z niewielką, dopiero powstałą firmą skontaktował się prawdziwy gigant na rynku – Electronic Arts.

Firma EA poprosiła o pomoc przy swoim nowym tytule "John Madden Football" (pierwszym z serii Madden NFL znanej do dziś). Bethesda zgodziła się na współpracę. Jak się jednak miało później okazać, EA zwyczajnie ukradło sporo rozwiązań zastosowanych w Gridiron!. Bethesda pozwała więc Electronic Arts do sądu. Sprawę rozstrzygnięto po cichu, a samą grę "Madden" wydano na komputery Commodore, a także na Apple II oraz pierwsze PC. Jej premiera miała miejsce w 1988 roku.

Pierwszy projekt Bethesdy po walce z EA to tymczasem kolejna gra sportowa. Tym razem chodziło jednak o symulatora hokeja na lodzie. Takiej gry na rynku jeszcze nie było, a na współpracę zgodził się sam Wayne Gretzky – najlepszy hokeista w historii. W ten sposób na komputery Atari ST oraz PC jeszcze w tym samym roku ukazał się "Wayne Gretzky Hockey". Przez następne lata sprzedało się 350 tys. egzemplarzy gry. Bethesda stała się dzięki niej sławna.

Bethesda – The Elder Scrolls

Następne lata to kolejne gry oparte o licencjach, które udało się zdobyć firmie Bethesda. Deweloperzy z Maryland projektowali kolejne generacje gry "Wayne Gretzky Hockey". To jednak nie wszystko. Odpowiedzialni byli na przykład za powstanie w 1991 roku gry "The Terminator" (na MS-DOS). Oparta była na filmie o tym samym tytule (zobacz: "Terminator"), podobnie jak kolejna – "Home Alone". Ta ukazała się na Nintendo Entertainment System (NES) i opowiadała o przygodach Kevina samego w domu.

Największy sukces miał spotkać firmę Bethesda jednak dopiero w 1994 roku. Postanowiła wtedy skończyć z tworzeniem gier komputerowych opartych na filmach i po raz pierwszy wykorzystała własny, oryginalny pomysł jednego z deweloperów o nazwisku Julian Lefay. Zainspirowany papierowymi grami fabularnymi oraz wcześniej wydaną Ultimą, mężczyzna zaprojektował własny świat fantasy o nazwie Tamriel.

Grę nazwano "The Elder Scrolls: Arena". Jej nazwa miała początkowo oznaczać symulatora walki na miecze, jednak dzięki kreatywnym pomysłom rozwinęła się w coś znacznie więcej. Nazwa mimo to pozostała. Gra Bethesdy na rynku pojawiła się na początku 1994 roku. Posiadała wyjątkową fabułę, a także wiele błyskotliwych rozwiązań, takich jak pierwszy w historii cykl dnia i nocy w grach, a także nieskończony, komputerowo generowany świat, który pomimo to sprawiał wrażenie nasyconego detalami.

Pierwsza gra "The Elder Scrolls" zachwyciła wszystkich. Ówcześni recenzenci zwracali uwagę na liczbę opcji podczas tworzenia nowych postaci, a także wiele opcji dialogu do wyboru. W Arenie znaleźć można było także liczne misje poboczne. "The Elder Scrolls" Bethesdy już od samego początku w latach 90. kojarzyło się z wieloma godzinami potrzebnymi na przejście gry. Jej sequel ukazał się w 1996 roku i zatytułowano go "The Elder Scrolls: Daggerfall".

Druga część "The Elder Scrolls" zaskakiwała jeszcze bardziej unikalną fabułą i poprawioną grafiką. Mapa Daggerfall nie była tym razem nieskończonej wielkości, jednak jej rozmiary, jak podawała Bethesda, sięgać miały obszaru Wielkiej Brytanii. Po raz kolejny tytuł otrzymał świetne recenzje. Do firmy Bethesda w międzyczasie dołączył natomiast Todd Howard, który w następnych latach stał się kluczową postacią w studio.

Bethesda – przejęcie przez ZeniMax

Końcówka lat 90. nie była jednak zbyt korzystna dla firmy Bethesda. Rynek gier komputerowych działa bardzo szybko, a po "The Elder Scrolls: Daggerfall" deweloperzy nie stworzyli już przez następne lata żadnego przyciągającego uwagę tytułu. Chwilowo zapomniano więc o tym studio z Maryland - przez to Bethesda wpadła w kłopoty finansowe. Christopher Weaver zastanawiał się nad ogłoszeniem bankructwa.

W ostatniej chwili pojawiła się firma ZeniMax. Początkowo była dziełem założyciela Bethesdy, jednak później pozostali partnerzy postanowili go zwolnić z tej posady. Uważali, że źle prowadzi firmę i nie zapewnia już jej sukcesu takiego jak w trakcie powstawania "The Elder Scrolls". Czołowym deweloperem miał zostać wcześniej wspomniany Todd Howard. Jego pierwszym pomysłem była nowa gra – "The Elder Scrolls III: Morrowind".

"Morrowind" wydano w 2002 roku na komputery PC oraz pierwszego Xboxa. Bethesda w trakcie produkcji tytułu znacząco się rozwinęła i zatrudniała już trzykrotnie większą liczbę pracowników. Gra zdobyła tymczasem Game of the Year – czyli nagrodę za najlepszą grę roku. Studio sprzedało ponad 4 mln jej egzemplarzy, a krytycy zachwalali nowoczesny silnik graficzny Gamebryo, który po kilku poprawkach Bethesda wykorzystuje do dziś.

Bethesda – seria gier Fallout

Ogromy sukces "The Elder Scrolls III: Morrowind" pozwolił jej twórcom zainwestować zarobione pieniądze. ZeniMax postanowiło, że będzie posiadać także inne studia, a jej oryginalna firma Bethesda stanie się także wydawcą. Niedługo po premierze "Morrowinda" zakupiono także prawa autorskie do kolejnej niezwykle popularnej w tych czasach serii gier RPG. Chodziło o "Fallout" – grę fabularną, której akcja rozgrywa się w czasach po apokalipsie nuklearnej. Bethesda rozpoczęła prace nad trzecią częścią tej serii.

W międzyczasie tworzono więc wtedy dwa tytuły, które zostały, jak się później miało okazać, grami legendarnymi. Oprócz "Fallout 3" była to także gra "The Elder Scrolls IV: Oblivion". Najpierw ukazała się jednak gra fantasy. "Oblivion" miał premierę w 2006 roku i ukazał się oprócz PC i Xboxa, także na Playstation 3. Otrzymał kolejny dla Bethesdy tytuł Gry Roku, a dziś jest uważany przez niektórych za najlepszą część serii. Po raz kolejny amerykańska firma przerosła najśmielsze oczekiwania graczy i sprawiła, że poświęcali ich grze nawet po kilkaset godzin.

"Fallout 3" tymczasem swoją miał premierę 2 lata później, w 2008 roku. Zamiast mieczy i świata fantasy, znajdziemy w niej pistolety i post-apokaliptyczne ruiny Waszyngtonu. Gra bazowała na rozwiązaniach Bethesdy z poprzednich lat, lecz wprowadziła też nowe, takie jak oparta częściowo na turach rozgrywka znana z gier strategicznych. Gra otrzymała kolejne nagrody (w tym oczywiście Game of the Year wielu publikacji), a do dziś uznawana jest za jedną z najlepszych w historii branży.

Bethesda – firma obecnie

W 2009 roku ZeniMax przejęło kolejne studio deweloperskie – legendarne id Software. Od tamtej pory Bethesda jest wydawcą gier przez nich produkowanych. To między innymi "Doom", którego nowe odsłony pojawiły się w ostatnich latach za sprawą tego amerykańskiego giganta na rynku. Bethesda wydaje tymczasem także tytuły mniejszych deweloperów. To między innymi "Dishonored" autorstwa francuskiego Arkane Studios. Kolejnym z nich jest MachineGames – to twórcy nowych części gier z serii "Wolfenstein".

Bethesda nie przestaje jednak tworzyć coraz to nowych własnych gier. W 2011 roku ukazała się ostatnia jak do tej pory część "The Elder Scrolls: Skyrim". To kolejne nagrody dla jej twórców i kolejne oceny 10/10 w czasopismach z branży gier komputerowych. "Skyrim" podobnie do reszty gier z serii "The Elder Scrolls" posiada ogromny świat i długą fabułę. Tym razem to jednak także nowoczesna grafika i walka ze smokami.

W 2015 miała miejsce premiera "Fallout 4" – kolejnej części tej serii gier. Doświadczenia zdobyte przy tworzeniu "The Elder Scrolls V: Skyrim" pozwoliły na zaprojektowanie gry także na nową generację konsol. "Fallout 4" ukazał się też na konsole Playstation 4 i Xbox One. Kolejna już Gra Roku od firmy Bethesda to fabuła rozgrywająca się tym razem w amerykańskim Bostonie. To jednak nie ostatnia część tej serii.

Bethesda – kontrowersje

Firma Bethesda niemal od początków swojego istnienia uważana była za studio tworzące tylko świetne gry. Jej tytuły często zamawiane są jeszcze przed ich premierami, jako tzw. preordery. Amerykańskie studio jeszcze do 2018 roku cieszyło się ogromnym zaufaniem ze strony graczy. Sytuacja zmieniła się z premierą gry "Fallout 76" – ostatniej jak do tej pory części serii. Todd Howard w trakcie konferencji E3 obiecywał, że będzie to pierwszy "Fallout", w którego będzie można zagrać przez internet ze znajomymi.

Jak się okazało po premierze, gra była pełna błędów technicznych, a w pierwszych dniach jej serwery nie działały. Graczy zdenerwował także fakt, że jej świat jest praktycznie pusty i pozbawiony sterowanych przez komputer postaci. Jak tłumaczyła Bethesda, miało tak być po to, by to gracze wcielali się sami we wszystkie role. Studio chciało za pomocą gry "Fallout 76" odnieść sukces podobny do gier online takich jak "Fortnite" czy "League of Legends". Firma poniosła jednak klęskę. Tytuł otrzymał bardzo słabe recenzje.

Bethesda – nowe premiery

Obecnie Bethesda pracuje nad tytułami, które przywrócą jej czasy świetności. To "The Elder Scrolls VI" – szósta już część tej serii. Jak na razie nie znamy jej daty premiery, a po internecie krąży jedynie krótki teaser wypuszczony przez amerykańskie studio. Najprawdopodobniej jednak wcześniej ukaże się tytuł, który ma stanowić pierwszą od 25 lat zupełnie nową markę dla firmy. To "Starfield", czyli jak nazwa wskazuje, gra z gatunku science fiction.

Bethesda ma zamiar wydać niedługo także kolejną odsłonę "Dooma". Po raz kolejny więc seria autorstwa id Software. Znamy nazwę gry – to "Doom Eternal". Ukaże się na najnowsze konsole, a więc także Nintendo Switch oraz nową konsolę od Google – Stadia. Ta gra także jednak nie posiada jeszcze daty premiery.